روانشناسي احساس وادراک
1. نخستين تجربه ها ويادگيري هاي آدمي از طريق گيرنده هاي حسي مختلف با نام "احساس" شروع مي شود. تمام اطلاعاتی که ما از جهان پیرامون خود داریم از طریق حواس ما بدست می‌آید. حواس ، ما را از خطرات احتمالی آگاه می‌سازد و اطلاعات لازم را برای تفسیر رویدادها و پیش بینی آینده در اختیار می‌گذارد. همچنین از راه حواس است که لذت و درد را احساس می‌کنیم، رنگها را تشخیص می‌دهیم. در واقع بدون حواس این فرآیندها نیز اتفاق نخواهد افتاد و ما نخواهیم توانست تواناییهای دیگر ذهنی خود را بکار بگیریم.
2. پس از اينکه يادگيري وتجارب حسي او تکامل لازم را پيدا کرد وبه عبارتي حواس در برخورد با محرک هاي مختلف توان کافي يافت، مرحله دوم رشد ذهني يعني معني بخشي به امور ومحرکهاي حس شده ، فرامي رسد. اين معنابخشي به امور با محرکات حس شده را "ادراک" مي نامند. ادراک را فرایند آگاه شدن از اشیا ویژگی‌ها و رابطه‌ها از طریق اندام‌های حسی تعریف کرده اند. در واقع ادراک یعنی تفسیر شدن اطلاعات حسی برای معنی بخشیدن به آنها.
3. سپس هنگامي که انسان در زمينه درک امور ومعنا بخشي به آنها به حدکافي توانمند گرديد، قادر خواهد بود در غيبت امور حس شده ومعناپيداکرده ، از آنها صورت ذهني بسازد، که اصطلاحا به آن "حافظه" ، "به خاطر آوردن" يا "تصور" مي گويند.
4. بعد از تمرين کافي در اين مرحله ، فرد مي تواند به "مفهوم سازي" از امور در ذهن خويش بپردازد. تفاوت مفهوم سازي با تصور امور، در آنست که در مرحله تصور وحافظه ، فرد امر حس شده ومعنا يافته را به ذهن مي آورد اما در مفهوم سازي قادر است مفاهيم را بصورت عام آن درنظر گيرد.
5. آخرين مرحله از رشد ذهني که توانمندي فرد را در حل ، تعبيروتفسير، تجزيه وتحليل ونقد وارزشيابي امور سبب مي گردد ، "شناخت " يا "دانايي" ناميده ميشود
سيستم بازخوردي رشد ذهني
بايد به خاطر داشت که اولا تفکيک اين مراحل،صرفا بخاطر تفهيم بهتر آن است ، ثانيا شناخت پايان کار نيست بلکه سيستم رشدذهني به گونه اي بازخوردي،رشد ذهني ويادگيري هاي فرد را کمال مي بخشد. همانگونه که از شکل برمي آيد اين مراحل بريکديگر اثر تعاملي دارند.براي مثال چگونگي احساس يک شيء يا پديده ،ضمن آنکه بستگي به گيرنده هاي حسي دارد ، با تک تک مراحل ديگر رشد ذهني مرتبط است وهمچنين از برايند ترکيبي اين مراحل که بيانگر نحوه تفکر وشيوه انديشيدن فرد درآن لحظه است ، متاثر مي باشد.
ارتباط احساس با ادراک
ما انسان ها دارای اندام های گونگونی هستیم که از این میان می توان به اندام های حسی بینایی ، شنوایی ، بویایی ، چشایی ، لامسه و ... اشاره کرد . هر یک از این اندام ها ی حسی وظیفه خاصی دارند . هر یک از اندام های حسی به نوع خاصی از انرژی فیزیکی پاسخ می دهد . به مجموعه این تحریک ها ، احساس می گویند . در نتیجه حواس ، اندام هایی هستند که تحریک ها را به سیستم عصبی منتقل می کنند و جریان اطلاعات در سیتم عصبی را ، احساس می گویند . یعنی تجربه هشیار همایند با یک محرک ساده ، مانند ارائه شدن یک محرک نوری . اما ادراک فرایند آگاه شدن از اشیا ، ویژگی ها ، و رابطه از طریق اندام های حسی است . ادراک باید چیزی فراتر از ثبت محرک های موثر بر اندام های حسی دانست .
در واقع حواس ما اطلاعات گونگون را از طریق گیرنده های بینایی ، شنوایی ، بویایی ، چشایی و لامسه دریافت می کند و آن ها را به سیستم عصبی منتقل می کند . سپس ، نظام شناختی ما به ادراک این اطلاعات می پردازد . لذا ، ادراک اطلاعات چیزی فراتر از دریافت ساده اطلاعات حسی و به تفسیر و معنی دادن اطلاعات مربوط می شود . بنابر این ، ادراک فرایندی است که ما از طریق آن ، طرح هایی از محرک ها را در محیط خود سازمان می دهیم و تفسیر می کنیم .
فرايند انگيزش احساسات در انسان
حواس پنجگانه
عامل مهم تاثير گذار بر احساسات ،حواس پنجگانه آدمي است. جهت برانگيختن احساسات گوناگون در افراد، درک محرکها(محصولات) توسط افراد ، امري بديهي است. اين درک از محرکها، تنها از طريق حواس آدمي به عنوان واسطه هاي درک محصول، صورت مي گيرد.
حواس پنجگانه بينايي، شنوايي،بويايي،چشايي ولامسه در واقع اسباب درک آدمي اند که دامنه وسيعي از احساسات را بر مي انگيزند وهمزمان ادراک را نيز سبب مي شوند.ادراکات، بازخورد رفتاري پديدارگشتن پاسخها را سبب مي شوند ودر نهايت احساس وادراک ،فهم احساسي،منطقي،اخلاقي، هنري،گفتاري، اجتماعي ،فرهنگي و... را شکل مي دهند
بنابراين حواس انساني ازمهمترين فاکتورهاي در طراحي احساس گرا بشمار مي آيند.
1. نخستين تجربه ها ويادگيري هاي آدمي از طريق گيرنده هاي حسي مختلف با نام "احساس" شروع مي شود. تمام اطلاعاتی که ما از جهان پیرامون خود داریم از طریق حواس ما بدست می‌آید. حواس ، ما را از خطرات احتمالی آگاه می‌سازد و اطلاعات لازم را برای تفسیر رویدادها و پیش بینی آینده در اختیار می‌گذارد. همچنین از راه حواس است که لذت و درد را احساس می‌کنیم، رنگها را تشخیص می‌دهیم. در واقع بدون حواس این فرآیندها نیز اتفاق نخواهد افتاد و ما نخواهیم توانست تواناییهای دیگر ذهنی خود را بکار بگیریم.
2. پس از اينکه يادگيري وتجارب حسي او تکامل لازم را پيدا کرد وبه عبارتي حواس در برخورد با محرک هاي مختلف توان کافي يافت، مرحله دوم رشد ذهني يعني معني بخشي به امور ومحرکهاي حس شده ، فرامي رسد. اين معنابخشي به امور با محرکات حس شده را "ادراک" مي نامند. ادراک را فرایند آگاه شدن از اشیا ویژگی‌ها و رابطه‌ها از طریق اندام‌های حسی تعریف کرده اند. در واقع ادراک یعنی تفسیر شدن اطلاعات حسی برای معنی بخشیدن به آنها.
3. سپس هنگامي که انسان در زمينه درک امور ومعنا بخشي به آنها به حدکافي توانمند گرديد، قادر خواهد بود در غيبت امور حس شده ومعناپيداکرده ، از آنها صورت ذهني بسازد، که اصطلاحا به آن "حافظه" ، "به خاطر آوردن" يا "تصور" مي گويند.
4. بعد از تمرين کافي در اين مرحله ، فرد مي تواند به "مفهوم سازي" از امور در ذهن خويش بپردازد. تفاوت مفهوم سازي با تصور امور، در آنست که در مرحله تصور وحافظه ، فرد امر حس شده ومعنا يافته را به ذهن مي آورد اما در مفهوم سازي قادر است مفاهيم را بصورت عام آن درنظر گيرد.
5. آخرين مرحله از رشد ذهني که توانمندي فرد را در حل ، تعبيروتفسير، تجزيه وتحليل ونقد وارزشيابي امور سبب مي گردد ، "شناخت " يا "دانايي" ناميده ميشود
سيستم بازخوردي رشد ذهني
بايد به خاطر داشت که اولا تفکيک اين مراحل،صرفا بخاطر تفهيم بهتر آن است ، ثانيا شناخت پايان کار نيست بلکه سيستم رشدذهني به گونه اي بازخوردي،رشد ذهني ويادگيري هاي فرد را کمال مي بخشد. همانگونه که از شکل برمي آيد اين مراحل بريکديگر اثر تعاملي دارند.براي مثال چگونگي احساس يک شيء يا پديده ،ضمن آنکه بستگي به گيرنده هاي حسي دارد ، با تک تک مراحل ديگر رشد ذهني مرتبط است وهمچنين از برايند ترکيبي اين مراحل که بيانگر نحوه تفکر وشيوه انديشيدن فرد درآن لحظه است ، متاثر مي باشد.
ارتباط احساس با ادراک
ما انسان ها دارای اندام های گونگونی هستیم که از این میان می توان به اندام های حسی بینایی ، شنوایی ، بویایی ، چشایی ، لامسه و ... اشاره کرد . هر یک از این اندام ها ی حسی وظیفه خاصی دارند . هر یک از اندام های حسی به نوع خاصی از انرژی فیزیکی پاسخ می دهد . به مجموعه این تحریک ها ، احساس می گویند . در نتیجه حواس ، اندام هایی هستند که تحریک ها را به سیستم عصبی منتقل می کنند و جریان اطلاعات در سیتم عصبی را ، احساس می گویند . یعنی تجربه هشیار همایند با یک محرک ساده ، مانند ارائه شدن یک محرک نوری . اما ادراک فرایند آگاه شدن از اشیا ، ویژگی ها ، و رابطه از طریق اندام های حسی است . ادراک باید چیزی فراتر از ثبت محرک های موثر بر اندام های حسی دانست .
در واقع حواس ما اطلاعات گونگون را از طریق گیرنده های بینایی ، شنوایی ، بویایی ، چشایی و لامسه دریافت می کند و آن ها را به سیستم عصبی منتقل می کند . سپس ، نظام شناختی ما به ادراک این اطلاعات می پردازد . لذا ، ادراک اطلاعات چیزی فراتر از دریافت ساده اطلاعات حسی و به تفسیر و معنی دادن اطلاعات مربوط می شود . بنابر این ، ادراک فرایندی است که ما از طریق آن ، طرح هایی از محرک ها را در محیط خود سازمان می دهیم و تفسیر می کنیم .
فرايند انگيزش احساسات در انسان
حواس پنجگانه
عامل مهم تاثير گذار بر احساسات ،حواس پنجگانه آدمي است. جهت برانگيختن احساسات گوناگون در افراد، درک محرکها(محصولات) توسط افراد ، امري بديهي است. اين درک از محرکها، تنها از طريق حواس آدمي به عنوان واسطه هاي درک محصول، صورت مي گيرد.
حواس پنجگانه بينايي، شنوايي،بويايي،چشايي ولامسه در واقع اسباب درک آدمي اند که دامنه وسيعي از احساسات را بر مي انگيزند وهمزمان ادراک را نيز سبب مي شوند.ادراکات، بازخورد رفتاري پديدارگشتن پاسخها را سبب مي شوند ودر نهايت احساس وادراک ،فهم احساسي،منطقي،اخلاقي، هنري،گفتاري، اجتماعي ،فرهنگي و... را شکل مي دهند
بنابراين حواس انساني ازمهمترين فاکتورهاي در طراحي احساس گرا بشمار مي آيند.
۱ نظر:
سلام
اگر این مقاله حاصل تحقیقلات خود شمانیست لطفا منبعش رو ذکر کنید.
و اگر هست لطفا نشانی ژورنل و یا کتابی که مقاله ی شما در اون به چاپ رسیده رو قید بفرمایید تا دوستان برای ذکر منابعشون از وبلاگ شما مشکلی نداشته باشند.
ممنونم.
:)
ارسال یک نظر